Routetechnieken

Deze techniek is goed te gebruiken voor niet gevorderde gebruikers. Hij is gemakkelijker dan bv. een bolletje-pijltje en een stripkaartroute, omdat bij deze technieken de situatie van afslagen minder duidelijk is weergegeven.

In plaats van knopen kunnen er natuurlijk ook andere dingen aan een touw geregen worden, bijvoorbeeld gekleurde kralen (een rode kraal is naar rechts, een lila kraal is naar links, en een groene is gewoon rechtdoor) of snoepjes. Er hoort altijd een beschrijving bij met de betekenis van elke knoop / kraal.

Ieder vierkantje van de stafkaart beslaat in werkelijkheid een gebied met een grootte van 1 km bij 1 km. Omdat de schaal van een stafkaart 1:25.000 is, vormen deze lijnen dus kaartvierkanten van 4 bij 4 cm. De kaartvierkanten kunnen we door middel van een kaarthoekmeter nog verder onderverdelen, in 100 stapjes in de breedte en 100 stapjes in de hoogte. Wanneer je met de kaarthoekmeter één zo’n kaartvierkant opmeet, zie je namelijk dat hij “100” breed is, en “100” hoog.

Wanneer je een kaartcoördinaat krijgt, kan deze er bijvoorbeeld als volgt uitzien: 113.52 – 398.64. De nummers 113 en 398 staan voor de lijnen op de kaart. Het eerste getal is de noord-zuidlijn, het tweede getal is de west-oostlijn. De nummers 52 en 64 zijn de onderverdelingen van het vak.

Je zoekt de coordinaat daarna als volgt op:

• Je legt de punt van de kaarthoekmeter op de kruising van lijn 113 en lijn 398.
• Langzaam schuif de de kaarthoekmeter langs de zuidlijn naar het westen tot je bij 52 aankomt; “huisje in”
• dan schuif je de kaarthoekmeter omhoog langs de westlijn tot je bij 64 komt; “trapje op”
• de plaats waar de punt van de schaal eindigt is het coördinaat wat je wilt weten

Bij een coördinatenroute krijg je meerdere coördinaten, en loop je daarmee van coördinaat naar coördinaat.

Stel je moet van je leiding naar 210°. Je stelt de opgegeven richting in op het kompas. Hou er daarmee rekening dat op de ring van een kompas vaak de laatste nul weg wordt gelaten om ruimte te sparen. 210° is in dat geval bij de 21. Aangezien je weet dat er in totaal 360° zijn maak je vast geen vergissingen.
Daarna hang je het koordje van het kompas om je nek. Het kompas hou je met gestrekte arm recht voor je uit, zodat het koordje strak komt te staan. Je blijft nu op dezelfde plek staan, maar draait om je as. Je blijft het kompas strak voor je houden tot de noordkant van de kompasnaald precies naar het noorden van de kompasroos wijst (de 0° op de roos). Bij kompassen waar twee lichtgevende streepjes bij het noorden van de kompasroos staan, staat de naald dan precies tussen die twee streepjes. Dit heet het laten inspelen van de kompasnaald.

Bij kompassen met een spiegel kun je in die (uitgeklapte) spiegel het inspelen van de naald volgen, terwijl je het kompas horizontaal voor je uit blijft houden. Bij kompassen zonder spiegel zul je van tijd tot tijd even op het kompas moeten kijken om te zien of de naald al ingespeeld is. Je kunt ook iemand anders dat laten doen, terwijl jij zelf het kompas horizontaal voor je uit blijft houden. Let er bij het inspelen op dat je het kompas goed horizontaal blijft houden. Als je dat niet doet kan de naald stil komen te staan en kun je vergissingen maken. Als de naald ingespeeld is, wil dat zeggen dat het vizier of de pijl op het kompas precies in de richting wijst die ingesteld staat bij het afleespunt. Door het vizier of langs de pijl zie je in de verte het gezochte punt liggen. Diegene die het kompas dus horizontaal houdt, ‘wijst’ eigenlijk de goede richting op met het kompas.

Wanneer je het punt niet meteen kunt zien, bijvoorbeeld omdat het ver weg ligt of omdat je midden in een bos zit, neem je een duidelijk herkenbaar punt in dezelfde richting in je op en gaat daar naartoe. Door dit steeds opnieuw te doen kom je vanzelf bij het punt uit. Je loopt dan volledig op kompas. Zijn er niet van zulke herkenbare punten te vinden, stuur dan iemand vooruit die op jouw aanwijzingen precies in de goede richting gaat staan. Hij of zij doet dan dienst als herkenningspunt. Je moet bij dit alles wel de afstand tot het gezochte punt weten. Je weet dat door passen te tellen; een pas is ongeveer 3/4 meter, 100 meter is ongeveer 130 passen. Wanneer je ongeveer bij punt B moet zijn, ga je dus goed om je heen kijken.

Omdat op de kaart natuurlijk niet alles kan worden nagetekend, wordt gewerkt met tekens. De verklaring van de tekens heet de legenda. Als je de legenda van de kaart eens goed bekijkt, dan zie je hoeveel er wel niet allemaal op de kaart wordt aangegeven!Op de kaart zie je ook bruine kronkelige lijnen. Dat zijn HOOGTELIJNEN. Die verbinden alle punten die op dezelfde hoogte liggen. Meestal om de 5 of 10 meter. Als er veel lijnen dicht bij elkaar staan dan betekent dat dat het daar erg steil is.

Het lijkt makkelijk om met een stafkaart de weg te vinden, omdat er veel op een stafkaart staat aangegeven. Toch kun je snel verdwalen als je niet ontzettend goed blijft opletten! Veel situaties lijken op elkaar. Door een blinde vlek op de kaart te tekenen (een leeg vlak waar geen wegen te zien zijn) kun je het orienteren met een stafkaar moeilijker maken. Een stafkaart kun je gebruiken voor de coordinatenroute.

Het GPS-systeem bestaat uit zo’n 30 satellieten die in vaste banen om de aarde draaien. Deze satellieten zenden elk een eigen signaal uit. Met dit signaal zendt de satelliet bv. gegevens mee over waar de satelliet op dat moment aan de hemel staat.
Die signalen kunnen worden ontvangen met een draagbare GPS-ontvanger. Zo’n ontvanger heeft de grootte van een stevige mobieltje. In de ontvanger wordt bijgehouden wat positie van de satellieten is. De ontvanger kan, door de afstand tot drie van die satellieten te berekenen, uitrekenen waar hij ergens op de wereld is. Ter controle gebruikt de ontvanger nog een vierde satelliet. Als een ontvanger meer dan vier signalen van satellieten kan ontvangen wordt de plaatsbepaling nauwkeuriger, tot wel vijf meter!